پوست سالم چگونه است؟

پوست سالم چگونه است ؟

برخلاف آنچه که می بينيد پوست شما بيش ازيک لايه يا پوشش بيرونی بدن شماست . پوست ، شما را در برابر باکتری ها مواد و اجرام خارجی و کثيف و نيز اشعه ماروا بنفش خورشيد محافظت می نمايد. پوست حاوی پايانه های عصبی است که به شما اطلاع می دهند که جسمی تيز و يا کند ، داغ و يا سرد با بدن شما تماس پيدا کرده است . پوست شما نقش بسيار مهمی در تنظيم دما و نيز مايعات بدن شما ايفا می کند.

در زير لايه نرم و مودار ، سطح خارجی پوست ، يا همان اپيدرميس که هر روز آن را می بينيد. لايهای سخت و محکم بنام درميس وجود دارد که در واقع لايه ای از بافت الاستيک است. درميس توسط عروق خونی تغذيه می شود و در آن علاوه بر اين عروق ، پايانه های عصبی ، غدد عرق و چربی و ريشه مو قرار دارند.

پوست سالم صاف و بدون خدشه است ، گرم است اما داغ و قرمز نيست ، خشک و چروکيده يا خيس و مرطوب هم نيست پوست سالم آينه بدن سالم است.

چگونه از پوست خود مراقبت کنيد؟

تغذيه :

برای اينکه هميشه پوستی سالم داشته باشيد رژيم غذايی خود را به گونه ای تنظيم نمائيد که به اندازه نياز پروتئين ، ميوه های تازه ، سبزيجات و مايعات دريافت داريد. اگر شما دچار زخم فشاری هستيد و يا به تازگی تخت عمل جراحی قرار گرفته ايد و هنوز پوست شما زخم است ، بايد پروتئين ( گوشت ، لبنيات ) هيدرات کرین ( نان و غلات ) ويتامين A.C.E و روی را بيشتر از پيش مصرف نمائيد . اگر دچار کم خونی هستيد آهن افزونی نيز لازم است.

گردش خون :

پوست بوسيله عروق خونی بزرگی تغذيه می شود و حفظ گردش خون در اين عروق عامل بسيار مهمی در حفظ سلامتی پوست به شمار ميرود . شما با توجه به مطالب زير می توانيد اطمينان حاصل کنيد که گردش خون مناسبی در پوست شما جريان دارد.

سيگار کشيدن :

هرگز ! نيکوتين موجود در سيگار ، عروق خونی را کوچک می کند ( با انقباض ديواره عروق مجرای آنها تنگ می شود ) و مانع از اين می گردد که خون به خوبی جريان پيدا کند و اکسيژن و مواد غذائی از جريان خون به بافت منتقل شود.

خيز ( ادم )

خيز ( ادم ) يا ورم که با تجمع مايع در بافت پديد می آيد . خيز به سبب عدم تحرک متناوب و اعضايی که در زير سطح قلب هستند حاصل ميشود ( پاها ، دستها ) پوست در روی محل ادم يا ورم نازک و رنگ پريده می شود و به دليل ناکافی بودن جريان خون به راحتی آسيب ميبيند بوسيله بالا آوردن دستها و پاها می توانيد مانع از بروز ادم شويد.

کم خونی ( کاهش سلولهای قرمز خون)

اکسيژن يکی از ملزومات سلامت پوست است . اکسيژن توسط سلولهای قرمز خون جابجا می شود . کم شدن تعداد اين سلولها به منزله اين است که اکسيژن کمتری به پوست می رسد و ممکن است سلولهای پوست دچار عارضه يا حتی مرگ شوند . کم خونی بايد به سرعت توسط پزشک شما تحت درمان قرار گيرد.

بيماريهای عروقی :

بيماريهاي عروقی ، يا نازک شدن عروق خونی ، که ممکن است به واسطه ديابت ، سيگار کشيدن ، فشار خون بالا و يا کلسترول بالا بوجود آيند. نتيجه نازک شدن عروق و يا بروز بيماری عروقی کاسته شدن جريان خون به سمت پوست است. با ياری پزشک خود مراقب عوامل کاهش جريان خون در پوست و نيز عوامل آسيب های پوستی باشيد.

نکاتی برای مراقبت دائم و مناسب از پوست :

از مصرف صابون هايی که بر چسب ضد باکتری ( Antibacterial ) يا ضد ميکروب ( Antimicrobial ) دارند خودداری کنيد. اينگونه صابون ها اسيديته پوست را که يک نقش دفاعی را ايفا می نمايد ، کاهش می دهند.

همواره پوست را تميز و خشک نگهداريد. هر روز با آب و صابون بدن خود را بشوئيد و با حوله کاملا" خشک نمائيد.

شيارها و چين خوردگی ها ( مثل زير بغل و کشاله ران ) به شستشوی بيشتری نياز دارند. ( دوبار در روز ، صبح و هنگام خواب ) به دليۀ رطوبت و گرمای اين نواحی به راحتی دچار عفونت می شوند. شما با حرکت دادن متناوب دست ها و پاها باعث رسيدن هوا به نواحی ميشويد، در واقع از رشد ارگانيزم های بی هوازی ممانعت بعمل می آوريد. اين عمل بايد حداقل دوبار در روز صورت پذيرد.

درصورت مشاهده هر لکه قرمز بروی پوست بدن که ممکن است به خاطر تماس با مواد حساسيت زا و يا در صورتی که تمام بدن را فرا گرفته باشد به دليل مصرف غذا و يا داروی حساسيت زا هويدا شده باشد با پزشک خود مشورت کنيد.

از مصرف موادی که پوست را خشک می کنند ( مثل صابونهای قليايی و محلولهايی که حاوی الکل هستند ) جدا" خودداری نمائيد ، مگر به تجويز پزشک باشد.

به بخشهايی از پوست که خشک هستند ، کرمهای مرطوب کننده و يا پماد ( مثل اوسرين ) بماليد. به محل هايی که استخوانی هستند توجه بيشتری کنيد و حتما" با کرم آنها را چرب کنيد زيرا پوست نرم می شود و از خدشه و آسيب به آن جلوگيری می گردد.

پوستی که آسيب ديده و سرخ شده است به راحتی دچار زخم می شود ادرار و مدفوع بسيار تحريک کننده هستند و درصورت تماس با پوست بايد فورا" از روی سطح پوست پاک و محل مورد نظر شستشو شود.

از پودرهای تالک استفاده نکنيد زيرا سبب رشد بهتر قارچ ها می گردند. در ضمن ممکن است به هم بچسبند و سبب خراشيدگی در پوست شوند.

درصورتی که روی پوست شما پينه بسته است با ماساژ و يا با استفاده از سوهان ناخن در آب گرم می توانيد بخش های مرده را جدا کنيد . اين کار بايد به آرامی انجام گيرد تا موجب آسيب به بافت زنده و يا سطح پوست نشويد.

ناخن های دستها و پاها مراقبت ويژه ای را لازم دارند. به محض بلند شدن بايد آنها را کوتاه کنيد و يا اينکه با يک سوهان ناخن لبه آنها را بسائيد تا بحد مطلوب برسد. از سوهان بدقت بهره بگيريد چرا که ممکن است موجب خراشيدگی پوست شود . کوتاه کردن و سوهان زدن ناخنها پس از استحمام به راحتی انجام می شود ، پس بهتر است بعد از حمام کردن اين کار را بکنيد هرگز نگذاريد ناخن هايتان بلند شوند ، زيرا ممکن است به داخل پوست فرورفته و يا بخش ديگری از پوست بدن را بخراشد.

****

منبع مورد مطالعه :پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان_معاونت بهداشت و درمان