نمک به صورت رسوب بر روی ساختمانها ایجاد می شود که علت اصلی آن از بین رفتن آب در نتیجه تبخیر طولانی مدت است. این فرآیند نقش اصلی در فرسایش ساختمانها دارد.

چندین دهه است که دانشمندان به دنبال کشف راز علت پیر شدن ساختمانها بوده اند. گرچه گذر زمان، شرایط مختلف آب و هوایی و آلودگی هوا از جمله علل پیرشدن ساختمانها هستند اما به نظر می رسد باکتریها نیز از جمله فاکتورهای فرسایش بناها هستند تا آنجا که زیر مجموعه از علوم زیستی موسوم به "فرسایس زیستی" پا به حیات گذاشته است.
تأثیرات فرسایشی که ناشی از فعالیت توده های باکتریایی می شوند از جمله تأثیرگذارترین عوامل در پیرشدن ساختمانها به حساب می آید. از این رو و در سالهای اخیر گروههای مختلفی از محققان بر آن شده اند تا علل اصلی در فرسایش ساختمانها را مشخص کنند.
محققان اسپانیایی و از جمله لئونیل لایز از انستیتو منابع طبیعی و زیست شناسی خاک در سویل اسپانیا تلاشهای جالب توجهی را در این خصوص آغاز کرده اند. وی و تیم همراهش در ماههای اخیر توانسته اند 5 زنجیره جدید از باکتریها را شناسایی کنند که در فرسوده ساختن ساختمانها نقش اصلی را ایفا می کنند.
طی دهه گذشته میلادی میکروب شناسان مختلفی از سراسر جهان به مطالعه دقیق اجتماعات میکروبی و فرسایش زیست محیطی نقاشیهای دیواری متعلق به دورانهای کهن و همچنین دیوارهای گچ اندود کلیساها پرداخته اند.
تأثیرات فرسایشی که ناشی از فعالیت توده های باکتریایی می شوند از جمله تأثیرگذارترین عوامل در پیرشدن ساختمانها به حساب می آید.
نتایج این بررسیها شناسایی خانواده خاصی از باکتریها موسوم به Rubrobacter بوده است که عمدتا در سازه های باستانی و به خصوص مقابر کشف شده اند. دانشمندان بر این باورند که این باکتریها مسؤل اصلی تغییر رنگ دیوارها و بناهای قدیمی هستند.
در فرآیند شکفتگی، نمک به صورت رسوب بر روی ساختمانها ایجاد می شود که علت اصلی آن از بین رفتن آب در نتیجه تبخیر طولانی مدت است. این فرآیند نقش اصلی در فرسایش ساختمانها دارد.
تا پیش از این تنها سه گونه از Rubrobacter شناسایی شده بودند و نکته جالب توجه این است که این گونه ها در برابر دماهای بالای محیطی یعنی چیزی درحدود 45 تا 80 درجه سلسیوس از خود مقاومت نشان می دهند.
محققان اسپانیایی در ماههای اخیر سه نقطه مختلف را مورد بررسی قرار داده اند که در آنها فرسایش زیستی دیوارها و کل بنا کاملا مشهود بوده است. این مکانها عبارتند از : معابد Servilia ، Postumio در اسپانیا و کلیسای Vilar de Frades در پرتغال.
تجزیه و تحلیلهای مولکولی و میکروبیولوژیکی به عمل آمده از این معابد به کشف 5 زنجیره جدید از Rubrobacter منتهی شده است. این زنجیره ها تاحدودی در شکل گیری حالت شکفتگی بر روی دیوارها و ساختمانهای قدیمی نقش دارند. در فرآیند شکفتگی، نمک به صورت رسوب بر روی ساختمانها ایجاد می شود که علت اصلی آن از بین رفتن آب در نتیجه تبخیر طولانی مدت است.
این شکفتگیها موجب وارد آمدن خسارات جدی به ساختارهای منفذدار صخره ها و سنگها می شود و از این رو دور از انتظار نیست که آن را از جمله عوامل فرسایش تدریجی ساختمانهای قدیمی عنوان کنیم.
به نظر می رسد به لطف انجام تحقیقاتی از این دست دریچه های تازه ای به سوی کمک به تداوم عمر ساختمانها و به خصوص بناهای قدیمی باز شود.

منبع: روزنامه هموطن سلام