بد نيست كاربران رايانه دستی بر كامپيوتر‌های خود كشيده و گرد و غبار كار مداوم را از تن و جان آن بزدايند.
اين كار چند حسن دارد. اول اينكه كامپيوتر بيچاره را از آلودگی و گرد و غبار نجات می‌دهيم. حسن ديگرش هم اين است كه با اين اقدام به حفظ سلامت خود نيز كمك كرده‌ايم. چرا كه رايانه و تجهيزات آن نظير موس، كی بورد و... بيش از هر وسيله ديگری در جذب ميكروب، باكتری و ويروس‌های بيماری‌زا مستعد هستند. تحقيقات نشان داده‌اند كه برخی از كيبوردها حتی از بسياری از مكان‌های آلوده، كثيف تر هستند. براساس تحقيقات انجام شده تنها در كيبورد كامپيوتر هزاران ويروس آلوده و ميكروب وجود دارد كه ناقل بيماری‌های بسياری است.
پس اگر تا كنون برای گردگيری كامپيوتر خود اقدام نكرده‌ايد بهتر است دست به كار شده و به جنگ ويروس‌های بيماری‌زايی رويد كه از سر و كول كامپيوترتان بالا می‌رود.
اما دست نگه داريد. هر كاري روشی دارد. مي‌توانيد با روش‌هاي مختلفي براي پاكسازي كامپيوترتان از شر ويروس‌ها و ميكروب‌هاي خطرناك خلاص شويد. اما همه اين روش‌ها مناسب نيستند و ممكن است باعث شود كامپيوترتان آسيب ببيند.
در ضمن اين نكته را به خاطر بسپاريد كه لپ‌تاپ‌ها به دليل قابليت جابجايي آسانشان بيشتر بستر آلودگي و ويروس‌هاي بيماري‌زا هستند. اما براي تميز كردن لپ‌تاپ‌ها بايد دقت بيشتري شود .چرا كه لپ‌تاپ بسيار ظريف‌تر از رايانه روميزي است و ممكن است هنگام تميز كردن آسيب بيشتري ببيند تا يك رايانه روميزي. در ضمن برخي از شركت‌هاي گارانتي كننده لپ‌تاپ در ازاي دريافت مبلغي حدود 10 تا 15 هزار تومان لپ‌تاپ شما را تميز و شسته و رفته تحويلتان مي‌دهند. در اين صورت آسيبي به لپ‌تاپ وارد نمي‌شود.
زمانی برای گردگيری كامپيوتر
اين كه كامپيوتر شما هميشه خدا تميز و عاري از ميكروب باشد خوب است، اما نكته اينجا است كه زدودن آلودگي از كامپيوتر آن هم در فواصل زماني كوتاه نه تنها مفيد نيست بلكه ممكن است مضر هم باشد.‌ به طور كلي زمان تميز كردن كامپيوتر بستگي زيادي به محيطي دارد كه با كامپيوتر در آن محيط كار مي‌كنيد. به عنوان مثال كامپيوترهايي كه در اماكن عمومي‌قرار دارند بايد هر ماه تميز شوند. اما كامپيوترهايي كه در منزل مورد استفاده قرار مي‌گيرند در يك فاصله زماني سه ماهه و گاه شش ماهه به تميزكاري نياز پيدا مي‌كنند.
البته تميز كردن كامپيوتر به كاربر نيز بستگي دارد. اگر شما جزو آن دسته از كاربراني هستيد كه هنگام كار با رايانه سيگار مي‌كشيد، چاي يا قهوه مي‌نوشيد يا به دليل تنگي وقت و مشغله زياد غذا را كنار كامپيوترتان ميل مي‌كنيد، بايد بگوييم كامپيوترتان به تميزكاري‌هاي زودهنگام نياز دارد. طبق اعلام‌، يك كارشناس سخت‌افزار، به طور كلي صرف غذا، نوشيدني و كشيدن سيگار كنار رايانه عملي اشتباه است و علاوه بر اينكه باعث مي‌شود به قطعات سخت افزاري رايانه صدمه وارد شود باعث تجمع ميكروب و باكتري‌هاي بيماري‌زا روي قطعات كامپيوتري به ويژه كيبورد و موس مي‌شود.
به گفته اين كارشناس بهتر است كاربران، رايانه خود را هر يك ماه يكبار تميز كنند. اما به هر حال كاربران كامپيوتر بايد در نظر داشته باشند تميز كردن كامپيوتر در فواصل زماني كوتاه باعث مي‌شود به كامپيوتر صدمه وارد شود. به ويژه اگر كامپيوتر با تميز كننده‌هايي مانند اسپري‌هاي تميز كننده كه امروزه در مارك‌هاي مختلفي در بازار موجودند يا محلول آب و وايتكس، پودرهاي شوينده و ... تميز شوند.
پاك كننده‌های مجاز
امروزه اكثر كاربران رايانه از تميز كننده‌هايي كه در قالب اسپري، قطره و دستمال‌هاي مرطوب در بازار موجودند براي تميز كردن رايانه استفاده مي‌كنند. اين تميزكننده‌ها در مارك‌هاي مختلفي كه اكثرا متفرقه هستند در بازار موجودند و محصول كشور چين هستند.
البته استفاده از اين تميز كننده‌ها حتي در صورت تقلبي بودن به مراتب بهتر از استفاده از محلول‌هاي من در آوردي است كه برخي از كاربران رايانه از آن استفاده مي‌كنند.
به گفته فتاحي يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري در پاساژ رضا، تا قبل از عرضه گسترده اين تميزكننده‌ها، بسياري از كاربران كامپيوتر، اين كالارا با محلول آب و وايتكس، آب و پودر و مواد شوينده يا خميردندان تميز مي‌كردند. اما امروزه با عرضه گسترده پاك كننده‌هاي كامپيوتر و توصيه‌هايي كه در زمينه صدمات ناشي از استفاده از اين مواد بر كامپيوتر شده است، كمتر از مواد شوينده براي پاكيزگي كامپيوتر استفاده مي‌شود.
ARVAN؛ PHA SurFace ، papko، micro Fiber clean cloth، clean و ... از برندهايي هستند كه پاك كننده‌هايي براي تميز كردن كامپيوتر به بازار عرضه كرده‌اند.
ساعد احدي يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري در اين زمينه مي‌گويد: اكثر پاك كننده‌هاي كامپيوتر از اسپري و محلول‌هاي پاك كننده گرفته تا دستمال‌هاي مرطوب و ... محصول كشور چين هستند و در اين بين محصولات آلماني در حد محدودي در بازار وجود دارند. به گفته وي، اين مواد با قيمت‌هاي مختلفي از يك هزار تا نه هزار تومان به فروش مي‌رسند.
اين فروشنده معتقد است برخلاف ادعاي برخي از افراد مبني بر اينكه استفاده از مواد پاك كننده باعث بروز صدمات زيادي به كامپيوتر مي‌شود، اين مواد هيچ آسيبي به كامپيوتر نمي‌زنند. چراكه در توليد اين مواد از استانداردهاي خاصي پيروي شده است. ژصالحي يك فروشنده ديگر در اين زمينه مي‌گويد، استفاده از مواد پاك كننده در موارد خاص باعث بروز صدماتي در ظاهر دستگاه مي‌شود ولي استفاده از اين مواد در فواصل زماني معين (هر سه ماه يك بار) صدمه اي به كامپيوتر نمي‌زند. وي دستمال‌هاي microFiber clean cloth را كه از الياف ميكروفايبر ساخته شده و براي پاك كردن كامپيوتر به ويژه سطح LCD و لپ تاپ مناسب است را از بهترين تجهيزات پاك كننده كامپيوتر معرفي كرد كه قيمت يك بسته 20 عددي آن در بازار بين سه هزار تا چهار هزار و پانصد تومان است.
قيمت قطره‌هاي پاك كننده لنز و CD هم بين يك هزار و 500 تا چهار هزار تومان است كه در مارك‌هاي مختلفي همچون Optical، Clean و ... به بازار عرضه شده‌اند.
به گفته فعالان بازار، قيمت مواد پاك كننده كامپيوتر طي دو تا سه سال اخير در حدود پنج تا ده درصد كاهش يافته است كه علت اين امر اشباع بازار از محصولات چيني است.
چند توصيه برای پاك كردن كامپيوتر
اگرچه فعالان بازار معتقدند استفاده از مواد پاك كننده مخصوص كامپيوتر آسيبي به اين كالا نمي‌رساند، اما كارشناسان معتقدند استفاده اين مواد در فواصل زماني كوتاه مي‌تواند باعث ايجاد نقص در كامپيوتر و قطعات آن شود. البته نظرات متعددي در اين زمينه وجود دارد.
گروهي از كارشناسان معتقدند استفاده از مواد پاك كننده موجود در بازار بسيار كم خطرتر از استفاده از ابزارهايي مانند جاروبرقي براي زدودن گرد و غبار موجود در كامپيوتر است. اما در مقابل گروه ديگر، استفاده از جاروبرقي را براي تميز كردن كامپيوتر به هيچ وجه توصيه نمي‌كنند. اين دسته از كارشناسان استفاده از اسپري‌هاي هواي فشرده را براي تميز كردن كامپيوتر و به ويژه قطعات داخلي آن توصيه مي‌كنند. محمد فيروزي، كارشناس سخت‌افزار در اين زمينه مي‌گويد، اولين قدم براي تميز كردن كامپيوتر اين است كه دستگاه را خاموش و كابل برق را از پريز جدا كنيد.
وي توصيه كرد كامپيوتر را در حد امكان با مواد شوينده تميز نكنيد، ولي در صورتي كه تمايل به تميز كردن كامپيوتر با اين مواد داشتيد حتما از دستبند ضدالكتريسيته ساكن استفاده كنيد. اين كارشناس افزود، بهتر است قسمت بيروني بدنه كامپيوتر را با جاروهاي مخصوص كامپيوتر كه امروزه در برندهاي مختلفي چون بلاك‌انددكر، اپتيما و... در بازار موجودند تميز كنيد و سپس به سراغ قسمت‌هاي داخلي كامپيوتر برويد و CPU، مادربورد و ساير قطعات را با استفاده از يك قلموي كوچك و نرم گرد روبي كنيد. البته بايد مواظب باشيد تا قطعات كوچك روي مادربوردها به ويژه جامپرها جابه جا نشود. به گفته وي براي تميز كردن داخل درايو كامپيوتر نيز بهتر است از كيت‌هاي مخصوص تميزكردن درايو استفاده شود كه در بازار با قيمتي حدود يك هزار و 500 تا سه هزار تومان به فروش مي‌رسند. اين كارشناس افزود: در تميز كردن صفحه LCD مانيتور بايد دقت فراواني شود. چرا كه اين مانيتورها از شيشه ساخته نشده‌اند.
لذا هيچ وقت هيچ مايعي را به طور مستقيم روي آن اسپري نكنيد و از دستمال كاغذي از هر نوع براي تميز كردن آن استفاده نكنيد. چرا كه باعث خش افتادن روي صفحه آن مي‌شود. پس بهتر است از دستمال‌هاي پارچه‌اي كتان نرم و خشك براي اين كار استفاده كنيد.

 مريم عسگري
 : روزنامه دنیای اقتصاد