خواص غذایی ماهی

ماهی ماده غذایی بسیار مفید و لازم در برنامه غذایی می باشد

 که از ارزش تغذیه ای بسیار بالایی برخوردار می باشد مصرف دو وعده غذایی ماهی در برنامه غذایی هفتگی توصیه می شود دو وعده غذایی ای که یکی از آنان شامل ماهی های چرب باشد و در هر بار برای هر نفر 150 گرم ماهی در نظر گرفته شده باشد.

ماهی منبع خوبی برای پروتئین بدن می باشد که براحتی قابل هضم و جذب در بدن است. ماهی حاوی ویتامین های گروه ب می باشد که موجب سلامت سیستم عصبی بدن می شوند.

ماهی منبع خوبی از روی مورد نیاز بدن می باشد روی در رشد جسمانی تأثیر فراوان می گذارد کمبود روی در دوران بلوغ کوتاهی قد و تأخیر بلوغ جنسی را به همراه دارد.

ماهی منبع خوبی از منیزیم است که موجب حفظ فعالیت نرمال ماهیچه و عصب، ضربان منظم قلب و استحكام استخوانها می شود. همچنین منیزیم در متابولیسم انرژی بدن ، کاهش فشار خون، جلوگیری از حملات قلبی و ثابت نگه داشتن قند خون نقش مهمی دارد.

ماهی منبع خوبی از آهن است که در خون سازی، مقاومت بدن در مقابل میکروبها و جلوگیری از خستگی مفرط

و ضعف عمومی موثر می باشد.

ماهی منبع خوبی برای ید مورد نیاز بدن می باشد. ید در رشد بدن بسیار موثر می باشد و به همین دلیل مقدار مصرف کافی ماهی به کودکان در حال رشد توصیه می شود. ید در ساخته شدن سیستم های عصبی نیز نقش مهمی را ایفا می نماید. بنابراین کمبود مصرف ید در زنان باردار موجب اختلال رشد جسمی و ذهنی جنین می شود.

ماهی حاوی مقادیر قابل توجهی از فسفر می باشد فسفر نقش مهمی در سلامت و استحکام دندان ها و استخوانهای بدن دارد. مصرف ماهی در سلامت بدن، پیشگیری از بیماری ها و کنترل بیماری ها موثر می باشد.

ماهی منبع خوبی از فلوئور می باشد و فلوئور در سلامت دندانها و پیشگیری از پوسیدگی دندان موثراست.

ماهی منبع امگا 3

ماهی منبع امگا 3 مورد نیاز بدن می باشد. برای داشتن قلبی سالم و کم کردن خطر بیماری های قلبی و عروقی بهتر است که دو وعده غذایی در هفته ماهی بخورید که یک بار آن از نوع ماهی های پر چربی مانند قباد سالمون، شوریده، مارماهی و غیره باشد.

بر اساس تحقیقات علمی اخیر  پایین آوردن فشارخون با اسید چرب امگا 3  در ارتباط است و بررسی های انجام شده نشان می دهد كه كمبود امگا 3 موجب افزایش فشار خون می گردد و افزایش فشار خون خطر ابتلاء به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد. امگا3 در کاهش تری گلیسرید خون نقش مهمی را ایفا می کند. مصرف ماهی در پیشگیری و کنترل دیابت موثر است.

امگا 3 در پیشگیری از پوکی استخوان موثر است مصرف متناوب ماهی در رژیم غذایی موجب افزایش جذب کلسیم می گردد و سلولهای استخوانی تحریک می شوند تا کلسیم را بهتر در خود جذب نمایند.

انواع ماهی ها

ماهی های چرب

ماهی های کم چربی

ماهی های چرب

مصرف ماهی های چرب (میزان چربی از 10 درصد تا 20 درصد)مانند ماهی سالمون، ساردین ، قباد، مار ماهی و غیره در پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی و عروقی موثر است. مصرف ماهی های چرب در جلوگیری از تسلب شرایین موثر است و خطر سکته قلبی را کاهش می دهد.

ماهی های چرب حاوی مواد مغذی فراوانی می باشند که در کارایی سلولهای مغزی نقش بسیار مهمی دارند و از آلزایمر (بیماری فراموشی) جلوگیری می کنند. مصرف ماهی خطر سکته مغزی را تا 40 درصد کاهش می دهد. متخصصان تغذیه  مصرف ماهی های چرب در درمان افسردگی توصیه می نمایند.

ماهی های پرچربی دارای مقادیر زیادی از ویتامین آ و د می باشند که در سلامت چشم و سیستم دفاعی بدن نقش موثری دارند.

ماهی های کم چربی

ماهی های بسیار کم چربی (میزان چربی از 0 درصد تا 2 درصد) مانند ماهی زبان، هشت پا، ماهی سفید، صدف

ماهی های کم چربی ( میزان چربی از 2درصد تا 10 درصد) مانند میگو، ساردین، تن                                             

ماهی های کم چرب کالری بسیار کمی را دارا می باشند و در رژیم غذایی برای لاغری و کم کردن وزن بسیار سودمند می باشند.

تأثیر مصرف ماهی بر بیماری آسم

اسیدهای چرب امگا سه(omega-3) در ماهی در پیشگیری و کنترل آسم موثر می باشند. مصرف ماهی تأثیرات مثبت در بیماران آسمی دارد.

 بافت جدار ریه و مجاری تنفسی در بیماران مبتلا به آسم عوامل التهاب زا در جدار ریه و مجاری تنفسی آنان را نشان می دهد كه همگی به علت افزایش اسید امگا 6 است امگا 6 موجود در بدن باید در تناسب با امگا 3 باشد و به همین دلیل مصرف ماهی به بیماران آسمی توصیه می شود.

توصیه مصرف کنسرو ماهی

کنسروهایی که ماهی به همراه استخوان آن کنسرو شده است مانند کنسرو ساردین، کلیکا و تن به همراه استخوان آن، دارای کلسیم و فسفر فراوان می باشند بنابراین در سلامت استخوانهای بدن نقش مهمی را ایفا می نمایند.

ماهی و پیشگیری از چاقی

ماهی حاوی ید فراوان می باشد ید بر متابوليسم مواد انرژی ‌زا در بدن تاثير می گذارد. كمبود يد موجب کاهش سوخت و ساز بدن می شود و در نتيجه افزايش وزن و چاقی را به همراه دارد . ماهی های کم چرب از کالری بسیار کمی برخودار می باشند بنابراین در صورت مصرف طبیعی 150 گرم برای هر نفر در یک وعده در رژیم غذایی به همراه کاهش وزن می توانند مصرف شوند.

تاثیر آلودگی هوا برسلامت ماهی ها

وجود فلزات سنگین مانند سرب و جیوه در هوای آلوده موجب آلودگی آبها می شود. به عنوان مثال جیوه حاصل از آلودگی هوا بوسیله بارندگی وارد آب می شود این جیوه با باکترهای موجود در دریا ترکیب شده و به متیل جیوه تبدیل می شود متیل جیوه به سیستم عصبی بدن آسیب وارد می نماید این آسیب برای کودکان خطرناکتر است مقدار متیل جیوه در ماهی های بزرگ بیشتر است.

روش محدود کردن خطر مصرف ماهی آلوده

پوست و گوشت ماهی را با هم مصرف نمایید.

قسمت های تیره گوشت ماهی را نیز مصرف نمایید.

نوع ماهی مصرفی خود را مرتبا" تغییر بدهید.

بیشتر از ماهی های کوچکتر مصرف نمایید.

از مصرف ماهی های خام خودداری نمایید مخصوصا" اگر از کیفیت آنان اطلاع ندارید.

ماهی های اقیانوسی از ماهی های صید شده در ساحل و ماهی های آبهای شیرین سالم تر هستند.

ماهی های چرب و ماهی های شکارچی مانند تن و سالمون مقدار متیل جیوه بیشتری دارند.

منابع:

Volkskrant, Isodis naturyra, voeding centrum

گردآوری و ترجمه از سیمرغ